Artui hi ngainep suh!

- Joel Lairemsanga

Artui hi a ngaina tan chuan chawhmeh tui tak leh hlu tak a ni a, chawhmeh atan siam a awlsam si a, parawl chawhmeh an lo tih fiamthu pawh hi a inhmeh hle. Hetiang taka chawhmeh daihzai leh tui hi nimahsela hriselna atan a tha rêng em tih i lo zir teh ang u.

Artui pum khat hian protein gram 6 vel a pai a, vitamin A, vitamin E, vitamin B12, vitamin B9 leh lutein a pai bawk. Heng a thil paite hnathawh tlangpui hi hetiang hian khaikhawm ta ila:-

• Protein - Timur siamtu bulpui a ni.

• Vitamin A - Mit vawng hriseltu ber a ni.

• Vitamin E - Taksa ralveng khawl tihriseltu a ni.

• Vitamin B12 - Hriatna thazam leh thisen tichaktu a ni.

• Vitamin B9 - Thisen siamtu leh chhûl chhunga nautê siam puitlingtu bulpui a ni.  

• Lutein - Kum upat avanga mit chak loh vengtu a ni.  

Heng kan han sawi tak te hi artui hian a pai tlat avangin hriselna atana artui pawimawhzia chu kan hre fiah mai awm e. Artui chhungmu hian thau leh mawm a pai a, artui-a a vâr hian protein a pai thung.  

Nitina artui ei hi a tha em?

Lung leh a kaihhnawih natna, zunthlum leh thisena thau chhe tam natna nei lo tan chuan nitina artui pum khat ei hi a hlauhawm lo mai ni loin hriselna atan a tha zawk a ni. Kan sawi lan tâk natna nei lo tan chuan artui chhungmu leh a vâr hi ngaihngam taka ei ngam a ni.

Amaherawhchu kan tarlan natna khi i nei a nih chuan artui ei loh ngawt tur tihna ni loin artui hi ei tlem lehzual a ngai a, kar khat chhung atana pum hnih emaw pum thum emaw ei a tawk tura ngaih a ni. Tin, a kan aiin a chhum ei uar zawk tur a ni bawk.

Mithiam Campbell-a leh a hote zirchiannain a tarlan danin lung leh a behbawm natna nei lem lo kum 65 aia upa te tan nitina artui pum khat ei hian taksaah lutein a tipung a, chu chuan kum upat avanga mit chak lo a veng ta thin a ni. Artui chhungmu hian thau leh mawm pai mahse thisenah thau chhia a siam pung lem lo tih an tarlang bawk.  

Awle, artui chungchang tawi tê kan han tarlan atang hian hriselna atana artui that dan chu kan hre fiah turah ngai ila, chutihrual chuan thil reng reng hi a lutuk a tha lo tih hre tel ila. Kan hringnunah hian a tâwk chin kan hriat a lo pawimawh vel vek a ni e.

                           I ngaihthlak duh zawk chuan hei hi hmet rawh