CFL HMINGTHANGA LEH ZO RIMAWI KHAWVEL

( 15. 11. 1967 –  9. 9. 2012 )

        Pu CFL Hmingthanga  hian a thih hma khan lehkha themah a bio-data a lo ziak thlap a, chutah chuan kum 1967, November ni 15-a piang a nih a tarlang a, hei hi a rintlak ber ang. He a lehkha ziahah hian a hla ngaithlak thin chu slow rock lam a nih thute, chanchinbu remchang apiang a chhiar thin thu leh Detective lehkhabu a duhzual thu a tarlang nghe nghe a. Ft. 5. 6 1/2 a sang a nih thu te, kg. 60 a nih thu thlengin a tarlang a. A hla, “Mate lo zin ve rawh” tih phei chu a thu a lo ziak chhuak thlap a, a lukham hnuaiah a lo dah tha nghe nghe. A cassette record-na studio pawh tihlan a ni. 

Thlalak : CFL-a’n a thih hmaa a bio-data leh hla thu a lo ziah, a lukham hnuaia chhar tak chu.

 

A laiah hming chu Laihmingthanga a ni a, a thiante phei chuan “Laia” tiin an ko a, vawiin thlenga “Laia” tia la ko pawh an awm tho. (Ka hmingah “Lai” a awm ve avang hian zawhna ka tawng fo a, han sawifiah pah nghal ila a tha ang e. Hmanlai kan mizo pi leh pute chuan mi a lo pian reng rengin lai (umbilicus) a awrh phawt chuan a hmingah “lai” hi a chawi ngei tur a ni a; chuti lo chu a dam khawchhuak duh lo an lo tih avanga lai awrh hian “lai” tih hi pu ta fur kan ni.- Joel).  A pa Khamliana hi Chhangte hnam a ni a, a nu hi Fanai a nih bawk avangin an hnam hming la kawpin Chhangte Fanai Lai (CFL) Hmingthanga a inti ta a, a nalh ta zaih mai. A thluak hman thiamzia kan hre mai awm e. Unau paruk- hmeichhia pahnih leh mipa pahnih an ni a, amah hi a tlum ber a ni. Tet deuh laia ‘CFL’ lampum kan inrinsiak lai te kha a ngaihawm a, vawiin thlenga Compact Fluorescent Lamp sawina emaw ti an la awm pawh hi an demawm hran lo e. He thumal pathum hi hun rei tak nau awihna atan hman a lo ni tawh a, a la ni zel dawn bawk niin a lang. 

 

Thlalak: CFL Hmingthanga

A khua Samthang hi Champhai District-a awm a ni a. Mi tam zawkin kan hriat awlsam theih nan, kan CM lo ni thin Pu Zoramthanga pian leh seilenna khua hi a ni. Samthang (Zopui) hi kum 1929 -ah Khawbung 'S' Lal, Lalbika Sailo-in a din a ni a. Khaw thleng nuam tak, tlang mawi tak tak ten a hual vel khua a ni.  Samthang (Zopui) hi hmar lamah Dungtlang khaw ramin a ri a. Hmarchhak lamah Sazep leh Vangchhe khaw ramin a ri a. Khawchhak lamah Vaphai khaw ramin a ri a,chhim chhak lamah Farkawn khaw ram leh Muallung khaw ramin a ri a. Thlang lamah Khawbung khaw ramin a ri a ni.

Samthang atang hian khaw chhak lamah Len Tlang dung a lang luah a, khawchhak lama kan pi leh pute rawn tlak thlakna hmun Myanmar ram chhung pawh a lang paw riai riai a, tlang dung mawi tak ten a hual bawk. Mizo history-a kan hmun pawimawh tak tak Thasiama seno neihna, Tan Tlang, Fiara tui, Lamsialpuk leh a dang tam tak te hi Samthang atang hian a hnai hle a, he'ng hmun pawimawh tak tak te hi lehlan mai phakah a awm vek a. Khuarel thil ngaina leh ngaisang tan chuan he khua (Samthang) tluka chenna tura thlan nahawm,hmun rem hi a awm chuang kher lo ang. Thu leh hla thiam tak tan pawh a mawina te hi sawi thiam theih a ni lova, sawi zawh theih a ni hek lo. Chuti ang hmuna pianga a seilenna hi keini hian kan lo vanneihpui ta a ni ber mai. Samthang khaw daiah CFL-a a thut vang vang tawh chuan hla tha tak a hawn ngei ngei thin an ti hial! 

 

Thlalak : CFL-a khua Samthang (Zopui)

 

Pu CFL-a hi mi lungleng thei tak, solfa leh guitar thiam tak a ni a, rimawi timi tura Khuanu ruat an tih ang hi a ni. Solfa hi Pu Dika hnenah a zir a, Pu Dika ngei hian CFL-a tluka solfa man chak leh thiam hma hi ka la hre lo a, midang an tam vak ka ring lo a ti hial a ni. Awlsam takin hla hi a siam zung zung a, sak nuam tak leh ril takah a chhuah zel a ni ber mai. Ama tawn ni lem lo, a thiante leh ngentute ngenna avanga midang hla a phuahsak pawh a awm nual a, hengte tak hi a nia vawiin thlenga CFL-a hla thenkhat hi ka hla tia chuhpuitu an awm tak zauh nachhan pakhat ni. Mahni irawm chhuak ngei ni lo, min lo phuahsak teh tih vanga hla lo piang hi chu a phuahtu dik tak kan nihna a awm chuang lo tih kan hriatthiam a tha awm e. A aw hi a mawi a, a tliang nalh a, a thu lam a chiang bawk a, a aw hian zawlaidi a pai ni berin a lang. A zai ngaihthlak hi chuan kan mur er er a, a hla thu lo tha leh zel hian min hmet tim er er thei nia mawle. A hla han ngaihthlak vang vang tawh hi chuan chhun ni sense vawl vawl hnuaiah pawh ram hna thawh a nuam a, Ni sa em pawh kan hre chang tawh thin lo a ni ber. A hla hian thingtlang lo nei mite thlam namthlakah hian mi engzat tak lo awi tlei tawh a, ram riak engzat tak lo chawitlei tawh ang maw? Lei leh van inkarah ram nuam buannel a awm a nih ngat chuan chu hmunah chuan min chawi thleng fo thin a nih tak hi! Khawvela “slur” thiam bera puang tawk pawh an tam mai. Zir chawp thiamna ni lo, pianpui thiamna hi chu a lo hlu ngawt bik nia. Hall lian lenglawngah Hollow Guitar leh loudspeaker chhuak hmasa, arh hluai mai hmang, a bass chu a awm ve zeuh zeuh mahna tih mai tur hmang ringawta a concert pawhin entu an tam thei ham ham hle a sin. An khuaah pawh a lar tak tak hma hian a thiante nen show an buatsaih a, man nei thlapin an lo zai vel tawh thin a ni awm e. Tuipuiral Beat Contest-a a tel tawh chuan pakhatna a ni ziah a. Tum khat phei chu “Vul Dun Rial Rial Ang Aw / Zonunmawi” tih hi a sa a, endiktu chuan thiam a tithlu ngang a ni ang, full mark a pe tawp mai a ni. Zai lama hmachhawp lian zawk bawhzuiin 1989 atang khan Aizawl-ah Venghlui-a hmeithai Pi Rodi belin a awm tan a, a tul tul a thawk lawp lawp a. A album hmasa ber atan “Ngaihlai Masang” chu siamin demand awmdan a zirin a Cassette pawh an tipung ve zel a. A lei tawh te’n an play atangin midang pawhin chu zaithiam chu tunge a nih an hre chak a, an lei ve ta zel a, Zoram mi hriat ber ber a lo ni ta. Khang hunlai chuan a cassette kawma a thlalak pawh lemziak thiamin a ziah chawp a ni a, a tul dan-a zira cassette kawma bel chawp zel a ni bawk.  Album hi 12 lai a lo siam a, hla pawh za chuang fe a phuah a ni. Kut hnu a lo nei tam hi a lawmawm em em a, kan vanneihzia kan hre chho zel ngei ang le. 

 

Thlalak : CFL-a leh a thiante’n man neiin show an buatsaih thin. 1.1.1982 @ Samthang

 

A album siam hmasak ber atang hian a lar nghal em em a ni ber. Zoram hi a chimin a chim a ni ber a. Kohhran Upa in atanga Truck Cabin thlengin, YMA hnatlanna hmun leh lehkhadenna hmun thlengin ang khat vekin a thleng pha a, Ram riahnaa a kiu vang vang laiin Hotel changkang ber berah a lo kiu ve mek bawk a.  “Lanu Lungmawl” tia a then an lo phar laiin a then erawh , “Ka nau vala” tiin an mittui a lo far ve mek bawk a. Lo vahna hmunah, “Thal favang turni nem duai kei ka lung min len e” ti-a lo kur an awm pawhin MHIP Day-ah chuan, “LD Hmeltha” hla an lo kurpui ve mek bawk thin a ni. Mualkawi khaw pa Pu C. Kapthianga pawh hian a duh thlu ve ngang a ni ang, CFL-a hmu tur hian Aizawlah a zin vang vang a, a chenna inah a kawm a, a kalchhan ber a hmuh tak avangin a haw leh nghal vang vang nia! A zin hunah an in-a a thleng turin a sawm lawk a, ar ka talhsak ngei ngei ang che tiin hlim takin a haw leh a ni.   CFL-a hi mi hawihai tak a ni a, High School thleng rap a ni naa a vengva em em a, rualpawl a thiam si, nula kawm hlim phei chu a duh-a-thu a ni ber. Hlim hmel a pu thiam thei hle. Amah kawm tur hian nulate zawk hian an lenchilh nulh zel e an tih chu! Hollow Guitar nen ringawt pawh Zoram hmun hrang hrangah a concert kual a, khawtinin kan neih len ber YMA Hall khat nulhin man chawia entu a nei thin a nih chu! Han sawi tak zelah chuan a lar tak tak lai kha chuan Leather Jacket dawr kha a lun thei hle bawk a ni awm a, LPS-a a music video siam-a a hak leather Jacket vang ngei kha a ni tlat. A hair style anga lu met pawh khawtinah hmeithai in ni khata sa zo tawk chu an awm fur mai nia!! Lar hem hem tak a ni. A to pawh a to a, a hla thu, “Hmangaih CFL” tih ngat phei hi chu midang tana lungleng taka han sak ve ngamna chi pawh niin a lang lo. “Hmangaih CFL” sawi takah chuan he hla lo piandan te hi sawi vek lo mai ila, a phuah chhan pawh hi chhungpui nu tak ni tawhin a la dam a ni. Ani tluk hian lar ve ta hlawm ni ila chuan kan tuar lo rang ngawt awm asin maw. A thiante ngei pawhin khatih laia Samthang khuaa dak lehkha rawn thleng zawng zawng zinga hmun thuma then-a hmun hnih chu CFL-a lehkha tur, Zoram hmun hrang hrang atanga rawn thleng khawm a ni ngei ngei ziah a, ani ang khan lar ve ila chuan duh reng vang pawh ni lovin khaw tinah fa ka nei thluah mai awm e zu han ti a! A thian hnaivai tak pakhat nen hian an hmel hi a inang deuh a, ani pawhin CFL-a ka an avangin nulate pawh hian min bawr ve nasa thei hle a ti. Khatih hunlai, Tape cassette player hmang leh Radio hmang ngawta khatiang khawpa Zoram khawvel nghawrnghing thei zaithiamte kha chu an lo thiam thlawt a ni e. Tunlai huna rimawi remna changtlung tak leh edit zet zetna huna zai atan an itawm ngawt mai.

Hranghlui zaithiam leh hla phuah thiam tak tak te hi an hun laiin lar viauin lo che na tawh pawh nise, thangthar zelte hian an hre tawh lo chu a ni ber a, an hming chauh hriate hi hranghlui hre hnem pawl an ni ta zawk hial nia. An hunlai chenchilh phak ten an chanchin te chanchinbu leh rimawi khawvelah han pho lang thin mahse hriatzui tak tak an hlawh rei lo hle, an uiawm ngawt mai. Nimahsela chutiang zinga telve lo chu CFL-a hi a ni. Ani hla hi chu thangthar zelte pawh hian an hre em em a, a hming ngawt hre lo phei chu khawilai emawa Truck tang hnukchhuak tham pawh an awm lo hial awm a sin maw! A zai hian naupang engzat tak lo awi mu tawh ang maw? Nulat tlangvalna hla satu ni mahse a hla leh a zai hian naupang mu duh lo, an nute’n an tih mut theih miah loh pawh a lo awi mu nual tawh asin. CFL-a zaiin a awih mut zinga vawiin Zoram khawvel tana mi pawimawh tak tak tlingphak hi an awm ta nual mai nia, hei hi chu a ropui dangdai hle a, mi filawr a nihzia tarlangtu pakhat a ni. CFL-a zai ka ngaihthlak avanga ka Kohhran Upa nihna an hlip duh a nih phawt chuan hlip nghal mai rawh se ti pawh ka hre nual a sin. Khawlaia an kal laia “Intawng leh ngei ang aw” hla an play rik avanga chawl meuha ngaithla ta pawh kha ka hre hlawm. A pa berin an chhungkuaah lengzem hla ngaihthlak a phal lova, CFL-a zai a lo play chu kha kha tunge? A va zaithiam em em ve. Zaithiam dik tak a nih kha rawn ti a, a hnu zelah pawh lengzem ngaihthlak khap ta miah lo awmna chhungkua pawh an awm a sin le. Ani tluka zaithiam avanga Zoram mai ni lova, zofate awmna thlenga nghawng nei na hi chu an tam lo khawp ang. Ngaihzawng nei lo leh ngaihsak miah lo te, nei em em te paw hang khat vekin a zai hian min hrut rual a, khawtlang lunglen thlengin min neihtir thei a, a thawk na em em mai a ni. Thangthar zual zingah pawh a la vul ta deuh deuh lehnghal a. A thihcham kum khatnaa amah uitu lo tamzia te, a nat lai takngial pawh chanchinbu lamah tarlan a ni lo kha vui pawh an tamzia te hi a Group atang mai pawh hian a hriat. Mizo Idol hi thlang ta zel pawh ni ila amah Idol tu a la ngah ber zel dawn zawng a nih hi.

 

Thlalak : Zoram Lelte CFL Hmingthanga

 

Sap hoin thingtlang nun mawi taka tarlangtu John Denver an nei angin mizote pawhin CFL-a kan nei ve a ni. A hla thu hi ngun taka han bihchian chuan thingtlang nun ziarang hi a tel deuh zel a, hei vangte pawh a ni mahna thingtlang lamin an duhzual em em. Midangten an hman ve vak loh hi a hmang thiam riau a. “Chhuahtlang hmun hlui” han tih mai te hian sawithiam rual lohin lung a tileng nghal at mai a ni. “Pheilai vawrdunin” han tih zel phei hi chuan mahni khaw hmunhlui tlang theuh min hruai thleng dial dial thin a nih hi! Samthang khaw nawmzia kan sawi tawh a, “Zopui” ti hiala koh kha a ni nghe nghe a. An khuaa a ngaihzawng zin tura a sawmna hla mawlh hi a nia nalh chu, zin tura insiam nghal mawlh mawlh a awl ngawt ang le. Kan hla phuah thiam tam zawkte hi chuan an nula kohnan “Parte”, “Lungrun”, “Parmawi”, “Nuimawite”, etc. an hman rim em em laiin ani erawh chuan, “Hellai Mate” tih te, “Ka Thuva nunnem” tih te, “Ngaihlai vulmawite” tih te a han hmang thiam mai bik hi a rilzia a lang a, a putu tan pawh inchhuan larh larhna tham a tling. Hetianga mahni irawm chhuaka thu a chhep thiam te hlei hlei hian a chungchuanzia a tarlang chiang hle. A hellai mate-i zin tura a sawmna pawh-

Thuin ka hril thiam lo kan tlang ram mawi chu,

I chhingmit ngeiin hmu ve la ka ti;

Pi leh pu sulhnu parmawi tin vulna,

I fan ngai loh ram lungchimte’n ka fan pui nang che

Tiin a han sawm a. Nula mit hlei deuh tan phei chuan mu thei lova inkam lawk viau a awl ngawt ang. A ni lah tak a, Champhai District hrim hrim hi mizo pi leh pute sulhnu lamah hian a hausa riau mai a. Samthang-a zin tawh chuan an khaw thenawm khuaa Lianchhiari lunglen tlang te, Thasiama se no neihna te, Lamsial puk, Kungawrhi hnuhluhna Puk leh a dang tam takte tlawh tel nghal a rem em em a ni.

Thiam ten dil la i chun leh zua,

Hmangaihna vang chuan an hnial ngam dawn emni?

Sikul chawlh hun chuan kan vang khawpui mawi,

Hmu ve turin hellai Mate lo zin ve rawh.

Hei mai hi la duhtawk lovin,a lo zin chak ngei ngeina turin a chang hnihnaah heti hian a han sawm zui a-

I lo zin chuan e kan vangkhaw bawmtu

Nauban par mawi ber ka thliah che ang a;

I nungchang mawi leh i hmelthat vang hian,

Ka thian hluite paw’n an en duh dawn em che asin

 A han ti leh a nih chu. Zin ngei ngeina chi a ni tawhin ka hria. I lo zin chuan kan ar thau tha ber hi kan talh ang che intih ai pawhin a lawmawm zawkin kei chuan ka hre hial. Fak lawm lo tumah kan awm awm lo ve; hei tak hi CFL-a hian remchangah hmangin, a thiannu chu zin tura a sawm pahin a han fak tel zauh a, i hmelthat bakah i nungchang a mawi si a, ka thian hluite pawhin an hmu duh dawn teh che a nia a han tihhnan thlap mai a le. A lo chhai tawh thinte lakah pawh uanna atan hman a duh pawh a ni mahna. Sawi vekna hmun a nih loh avangin an insawm zel dan chu i hriat duh chuan a zai ngei i lo ngaithla ve dawn nia..

Thlalak : Samthang khaw dai leh a chhehvel ram lan dan

Lurh leh Tan bulthuta thingtlang khaw lian tak mai, Pu Mitinliana khua Vaphai hi Mizoram khawchhak lam,Burma ramri hrula awm a ni a. A khua hi a nuam a, mi chengte pawh an harh vang a,an tui tlanin a zir vang nge an nulate pawh an chhuanawm thin khawp mai. Chu’ng te vang chu a ni mahna, ’Tuipuiral-ah chuan Vaphai nula an hmeltha’ tih a ni thin.

Vaphai khua hi kan sawi tak ang khan thingtlang khaw lian ti-a chhal ngam, in zali zet an ni a, AO (Administrative Officer) in a thut thin bawk. Vaphai khua atanga chhim lamah hian Farkawn khua a awm a, hmar lamah hian Samthang khua a awm bawk. Heng kan sawi tak khua bakah hian Tuipuiral-a khua eng emaw zah chu AO hian a bial thin. Tuipuiral khua zawng zawng deuhthaw chu AO hian a bial thin avangin a bial chu a fang fo a, nupui fanau hruai-a bial a fan tum pawh a awm chawk bawk.Vaphai AO hian fanu hmeltha deuh mai a nei a, a bial chhunga mite chuan hmuh an chak hle thin. Tleirawl chhuak tir nula ti a chhal ngam vel lek a la ni a, chuti chung chuan hmel duhtu leh ngaihventu pawh a ngah a,officer fanu a nih avang erawh chuan nula dang angin an zuam lo chawk.

AO in fanu hmeltha tak a nei tih chu an khaw thenawm mai, Samthang tlangval ho pawh chuan an lo bengkhawn hle a, an AO fanu chu hmuh a, rim ve ngei chu an chak et et vek a ni. Samthang tlangvalah hian hla phuah leh zai thiam tak mai, Zoram dung leh vang-a lar tan mek CFL Hmingthanga pawh a awm ve a, hun remchang neih a, AO fanu chu hmelhriat ve ngei chu a tum tlat a; tum tak tan chuan kawng hi a lo awm zel a ni chek ang.  AO fanu (Mki) nen chuan anlo in hmelhriat a, hmelhriat satliah mai aia thukin in zawmna an lo nei ta a. Khua hmun loh na na na chu inhmu ve thin mahse inthen a ngaih hun a awm lo thei thin si lo a, kham lo leh thlahlel takin an inthen leh thin a ni.

Samthang hi Vaphai atanga hla vak lo-a awm kan tih tawh kha, an khaw awmna hi a hniam deuh ve ve avangin ral atang erawh chuan an inhmu thei lo thung. Samthang khaw chung Bualpui tlang atangin Vaphai hi a lang det det a, CFL-a lungleng chu Vaphai lan theihnaah chuan a kal chawt thin a, a hmangaih leh a duh tak chu hmu thei lo mahse an khua a hmuh ringawt pawh chuan a lawmtawk a tling a. Suangtuahnaah chengin, tah khuan ka hmangaih ber chu hlim takin laitual a leng asin a ti fo thin.

             Suihlunglen changin in vangkhua thlir a

             Ka chhingmit lenin ka hawi ruai ruai a

Sakhmel hlimtea bahsam leng siauin
            Phai khawpui mawiah i tualchai tur chu.

In ngaizawng te inkarah chuan hun hi a hlu zual thin a, a changin hun chu a kal duak duak a,a changin rih artui phur an sawi ang maia a kal sawt loh hun a thleng thin. Inthlahlel tak leh ngai tak chungin an inthen a, beiseina nen ring fan meuhin intawn leh hun tur an thlir thin. CFL Hmingthanga pawh hian hun inher chu muangchang a ti hle a, hun chu kal thuai thuai se a ti hle thin a ni-

Chhun ni herliam la kumpuisul vei rawh
Hun leh ni chhiara ka di tawn hun tur
Herchhuak thuai thuai se ka suihlung dumtu
Ka tawng leh mahna

Inngaizawng ten an chaw tui ber chu beiseina a ni a, an rinna chu an hlimpui leh tahpui a ni thin. Suangtuahna hi an vanram a ni a, duhthusam hi an chenna hmun a ni. CFL Hmingthanga pawh hi suangtuahna ramah a leng fo a, duhthusam hmunah a cheng thin. Suangtuahna hi a tak ramah a thlen chang a awm a, duhthusam erawh chhimbal ang maia duhawm thlawn a ni. CFL Hmingthanga pawh hi duhthusam leh suangtuahnaah hian a cheng nasa thin hle a, chu’ng chu a tak ram thleng hial tur paw’n a beisei thin.

Hmangaihber di te in vangkhua pelin
Kan run in chhungah riahrun rem ve la
Sakruang in pawm a suihlungrual tein
Sakhmel vullai ni i hmang chul dun ang.

Inngaizawng te inkarah hian beiseina hian hmun thuk tak chang mahse lehlam chiahah hlauhthawnna pawhin bu a khuar ve a, an pahnih hian a in hal hle a, an in bawhbet tawn chhen thin. Beiseinain hnehna a chan chang chuan khawvel hi a par vul chuk hian a hriat thin a, engkim mai hi a tharin a mawi vel vei vek thin. Hlauhthawnnain hnehna a chan chang erawh chuan hmalam thlir a har a, nun a nguai a,a ngui a, kan chau ngawih ngawih thin. CFL Hmingthanga pawh hi a suangtuahna te, duhthusamte, hlauhthawnna ten a bawh buai ve reng a, a bialnu chu a ngaihtuahnaah chuan a cham reng a, chutih mek lai chuan hlauhthawnna chuan a man leh thin. Inngaihzawnna boruak vawt dai raih leh lum huam huam pawh chiang taka chang a, dawngtute zingah a tel thin.

Sikul run bela pheilai vawr siauvin,
Chhunni hlimtein i hmang bik em ni
Kei sirah hnawla tha val dang tawna
Min liamsan chuan e ka tuar zo lo’ng e.

Pa fing ber leh pa mawl ber te, pa san tha ber leh pa derdep ber thleng hian hmangaihna thlahlel lo leh hmangaih duh lo kan awm lova; min hmangaihtu leh duat taka min enkawltute chu kan thlahlel a, an bula awm reng kan duh a, kan chak a; kan awm thei lo a nih pawhin an bula kan awmlai leh kan hun hman liam tawhte chu kan chhuikir fo thin. CFL Hmingthanga pawh hian a hmangaih (Mki) nena an hlim ni te chu a ngaihtuah kir fo a, hunin liampui tawh mahse nimina thleng ang maiin a thinlungah chuan a la chiang a, theihnghilh mai theih niin a hre lo a, chu’ng hun a ngaihna leh a hmangaih ngaia a lunglenna chu engtikah mah tawpin a ring lo hial a ni.

Chhuahtlang lamtluangah biahthu hril turin
Suihlungrualtea pheilai vawr dunin
Ka nghilh tawh ngai lo’ng ka hring damchhungin
Nang ngaih suihlunglen ban ni awm ang maw.

CFL Hmingthanga hian hmangaih leh duhberte nena hun eng emaw ti chhung lek hman pawh a hlutzia a hre chiang a, chu’ng hun chu ngaihtuah kir leh changa lunglenna thlentu mai a nihzia pawh a tak ngeia daitu a ni a. Hei vang te pawh hi a ni mahna, a di tawn hun tur nghakhlel taka he hla "Ka di tawn hun tur" lungkuai tak maia a au chhuahpui tak ni!

 

Thlalak : ‘Ka D Tawn Hun Tur’ hla lo chhuahna chhan chu

 
  

A hla sak pakhat “Chhuahtlang hmun hlui”-ah chuan heti hian zuk ti hial a-

Nangmah iang hian e ka di

Ka nun zawng zawng ka hlan che

Ka thisen zungzam nen lam biahthudi an hlan che

tiin. A ril leh thuk em avang hian khawvel hi dar chanve lai ngawi renga kun awm a ni! Thisen hlutzia chu kan hria e, keini tlan ngai hringmite tlanna pawh Pathian Fapa thisen ngat a ni. Thisen zungzam nen lama biahthu han hlan mai chu a thuk lutuk a, a sang bawk si a, ka phak ve lo a ni ber. A chang phei chuan hei chu a lutuk hret lo maw ka ti fo. Nimahsela thu leh hlaah hi chuan hlutna nei turin a huam chin a zau em mai a, sawi vak pawh a tul lo ve. 

   Mi lungleng mite hi chuan khawiah pawh hian lunglenna tur an hmu zel mai. Khaw thiang tha val val, chumchi len chum chumna khawpa thiang vawl vawlin a lung a len ang bawkin ruah sur buan buan leh fur khaw chhia pawhin a lung a len tho mai a, “Khuangruahpui a lo sur chang ni te hian ka ngai zual mang e suihlung kan ruallai ni” a ti leh theuh tho a. “ I tan ka lo kir leh” tihah chuan hetiang hian kir lehna a zawng a- 

 

Thal favang turni nem duai kei ka lung min len e,

Lanu leng dang ka chhai vanga nun khawhara beidawng hnu;

Ka hmangaih ber che tia min autu,

Kei pawh suihlung chhirin ka rawn pan leh che;

Aw i thinlung kawngkhar ka tan hawng leh rawh

Mipa tam zawkte tihdan anga a hmangaihi chu a lo kalsan tawh pawi a tihzia heti hian a han tarlang zui a ni a, “thinlung kawngkhar” tih mai pawh hian zawlaidi a pai der tawh a, a romantic thlawt a ni. Luhlul chhuaha la hawnsak duh lo tan pawh hawn ngeina turin heti hian zuk puang leh nghal thei a-

I tan ka lo kir leh ka lam lo hawi leh rawh ka thinlung dam nan,

Kei vanga zan mut chhing lo, nun khawhara beidawng hnu;

Hmangaihna kutin ka lo chul dam nang che,

Lei leh van a ral hma chuan i anka ri mawi leh

Aw i hmangaihna chauh ka tan a tawk

Damdawi zawng zawng zingah chuan hmangaihna kuta chul dam chu kei zawng ka chak ber mai. A nawm dan leh dam dan a chiang zualin ka ring tlat. CFL-a hian hmangaihna hi damdawi tha tak a nihzia hi a hrechiang ve hle mai, a hla pakhat “Dawn lem ka nei lo” tihah pawh-

Aw theihchang se nang tawng leh tur hian

Ka sakruang hian engpawh tuar dawn mah se

Ka hlan ui dawn si lo ka kiangah i awm chuan

Hmangaihna dawiin nangin min dam dawn si

A lo ti tawh bawk a, a thukzia mawlh hi i hmu thiam ve em le? I hmangaihna chauh ka tan a tawk tia a dil chung pawha la hawnsak duh lo tan pawha hawnsak loh theih loh turin thupha a la chawi ta zel a, a tawpah phei chuan heti hian a thupha chawina a tlip ta a ni-

I hmangaihna thlazar hnuai belh leh zai ka rel ta e,

Nang chauh hi ka hma ngaitu leh ka lung min dumtu;

Lungngaih ni pawha min tuarpui thintu,

Suihlung ka chhir bang lo tinkim ka dawnin;

Engkima ka engkim chu nang i lo ni e.

Kei zawng hetiang em ema ka thinlung kawngkhar kiktu chu awm zet se chuan ka hawn ruak ruak ang a, ka hawn har avangin thupha ka chawi duh hialin a ni ka rin ni. Tu te emaw tawngkam takin a zai han ngaihthlak hi chuan khawvel hi dar chanve lai ngawi renga awm ni hialin a hriat alawm le!!  He hla ngaithla ka hriat tawh nula ho hian kei ni ta ila ka va hawng dawn chiang em an la tizel nia!

Kum 1992 vel kha a ni ta awm e, Keitum khuaah Concert turin an kal a, a thianpa erawh mitdawivaih show tur a ni thung. Ticket hi a khuaa miten an buaipui a. Tlai khat chu ticket zuartu zinga nula pakhat chuan a mellh dan a danglam nge a fuh lutuk zawk ni, CFL-a hian a mitmeng awmzia chu hriain zanah a va leng ta nghal pang mai a, a hnu zela an kar thu chu hre lo mahila keini ho kan lo vanneihphah ta, hla mawi lutuk leh chuai tawh lo tur, “Intawng leh ngei ang aw” hi a lo piang chhuak ta a ni.

FM:

Kan vàngkhawpui bela chhîngkhual i rawn chanlai khan e

Kar pawh awm hman lovin ka lo hmangaih reng che a maw

Mahse \uan\ul vàng hian min liamsan leh ta si

Kan intawng leh ang tih tal min tiam rawh

M:

Tuar i har dawn ngei ka di i sakhmelmawi ka thlirin

Hmangaihna chhîngmit ngeia min thlir vàng hian

Ka tiam nang che rinawmin lo awm reng la

Duh luat vàngin lam ang ka lo let leh ngei ang

He hla phei hi chu a fuh zual em em a, a hunlai mai ni lo, vawiin thlengin kan la hre lar ta em em zel chu a nih ber hi. A nalh danglamzia hi sawi tam a ngai lo, kan hre vek e. A remna music a mawi a, a sakpui Hnahthial nula zaithiam Makhumi lah a aw a mawi a, an inhmeh em em bawk nen. An pahnih hian khawvelah an awm tawh lo bawk nen, an ngaihawmdun vawng vawng khawp mai. Tun hnuah thangthar zaithiamte’n han sa ve thin mahse an la tluk tak tak lova, a thluk an han tidanglam phei hi chu pawi nasa tak an sawi tih hi hria sela a tha ngawt mai. Amah CFL-a ngei pawh a lawm lo tih hre bawk ila ka duh a ni. An mobile number zawn laiin he khawvel a lo chhuahsan ta mai si a, amah a lainatawmin a pawi tak zet zet a ni. Tupawhin an hla hi chu sak an phal vekin a rinawm; nimahsela a thluk leh a thu kan tidanglam duh a nih pawhin a phuahtute an la dam phawt chuan dil thin tur a ni a, anmahni an awm tawh lo a nih pawhin an hla rochungtu an chhung hnaivai berte emaw hrilh hriat ngei thin hi a mawi a, a mizo a, danin a phut pawh a ni bawk. Kan hla phuahtute leh zaithiamte hi kan ngaihhlut a, credit kan pek thiam a tha hle.

A hla thu atang hian a phuahtu hi mi inngaitlawm tak a ni tih a lang zel mai. “Min Kalsan Suh” tih te hi a va han nalh tak em. He hla hi Pu RTC Laldingngheta phei chuan a duh lutuk a, Kristian Hla BU-a telh tlak a nih hi maw. Tanna leh banna hla atan sa ziah bawk ila zuk ti a! A ni lah tak a, a thu hi a thlum mai bakah inngaizawng atanga innei tawh te tan pawha fuihna thuchah tling a ni a, inneih ni-a thiante present atan pawh sak itawm ber mai a ni ang. A thluk a lo nalh ve zel thin hi a nia a chungchuanna em em chu.

 Ka hlim ni leh lawmlai ni pawha

 Ka theihnghilh ngai loh Mampui,

Sakhmel tawn loh ni a rei mang e.

Hlimten khua hmunah kan len hun chuan;

Tawn loh kar lunglen i hril dun ang aw

Hmangaihna hi sawifiah tawk a har a, hei leh chen hi sawifiah famkim thiam an la awm lo a nih hi. Kan Bible meuhin a sawifiahna pawh hi kan tawngkhawp lo fur mai a ni tak si a. Hmangaihna chu a sawifiah thiam loh thu tarlangtu hian a sawifiah ang reng viau lawi si!

Hmangaihna ka sawi thiam lo ve aw,

I tel lo chuan hlimzai reng hi maw ka rel thei mawlh love.

Ka thuva nunnem min kalsan suh;

Khawngaihin e ka kiangah awm reng rawh

A chang tawp bera a thu tlartin hian zirtir a nei a, hei phei hi chu Pastor-te pawh hian inneihna apiangah vawiin thlengin an la chhampui ta zel a nih hi. Bible pawhin a thlawp zawng tak a lo ni bawk vei nen. He hla chang ngat hi alawm CFL-a u Pi Lalngovi pawhin, “Ka fate nupa pawh hi an intihthiam loh a, an kar thu a chhiat pawh hian, ‘i pute-a hla thu hi a takin zawm tum ta che u, in tlin lohna te kha inngaidam tawn ula, inhriatthiamna tel lo chuan nupa a pumkhat theih hleinem,’ tiin ka fate pawh hauh nan ka hmang thin,” a lo tih ve ni. Hla ropui leh hla nunnem a ni chiang khawp mai. Han ngaithla mah teh-

Tlin lohna zawng zawngte inngaidam tawn a

Felnaah inruatdun zawkin

Hmangaihna chauh hi kan karah ding reng se

Lei damchhung ni chhiardun zel turin

Hmangaihna chauh hi i vawng zel ang aw

tiin. Hei zet zawng ropui riap riap tak a ni. Tawng zut zut chunga ngaithla pawh hian an han ngaihthlak zawh chiah hi chuan an ngawi vang vang a, an phun sep zel e an tih chu!

A hla hian a lo hawlzau khawp mai a. A tam ber chu mipa leh hmeichhe inkara hmangaihna luangliam hla ni bawk mahse lusun hla tha em em te, thian tha ngaihna hla leh fuihna hla tha em em te, Zoram pawna lehkha zira mahni chhailai di kalsan te pual bik hla te, naute lawm hla te, kan nulate incheina hautakzia leh inenfiah an ngaih thu te, mi pianthiamzia fakna te, phu loh zuna uai tlat thin tlangvalte hnemna hla tha em em mai te leh hnam rilru khawih che phak hla leh zofate inpumkhat tura sawmna hlate a ni hlawm a. Pathian fakna hla a siam lo pawh hi a demawm loh asin; sak peih bak-a tam Kristian Hla Bu-ah mai pawh hian a awm hnek hnuk a, chawlhkhar khat chhung ringawt pawhin sakna hun tha kan nei tam em mai a, kan mamawhna zawn lengzem lama a inkhurbing pawh hi thil ropui tak a ni hrim hrim tawh A hla reng reng hi han ngaihhuat tur hi a awm lo hle.  Chumi a hneh chuan a hla pakhat, “LD Hmeltha” ngawt pawh hian hnuk a tiulh zawk a, min then tawhtute hetiang em ema han ngaih thangtlawm hi chu mipa tam zawkin kan theih loh tur chiang sa a ni. Min kalsan tawhtu, “Fur khawthiang chhawrtha eng i iang e” tia han auhzui hi chu a har awm mang e. Chu ai chuan “Mual chu liam mai rawh, Nang aia hmeltha ka tawng ta” ti duh hi kan tam zawk mah awm a sin maw! Hetiang hla pawh kan neih nual  reng hi. A thuhrimah fur khawthiang chhawrthla eng hi a nalh nasa mai si a, nula hmeltha sawi nana han hman pawh hi a va inhmeh tehlul em. Khuavang note tih vel ai chuan lung a dum dan hi a zan thla eng hnuai lunglen raih mai bik alawm le. Lasi nulate lah hi han hmang chhen thin mahila kan rinna nen a lo inhne rem lo bawk nen, a thlaktu tha tak kan neih belh a ni ber e.  Hei aia lungdum zawka nula han vawmzuina tur hi i chher thiam ve ang em?

I mawi chuang bik asin i lenrual zingah hian

Fur khawthiang chhawrthla eng i iang e

Ngaihnobei chuang hmangaih par ka thliahpui si lo

Aw ka ngai em a che luah loh L.D. hmeltha

“Mitthlaa lang hlimthla” mawlh mai hian mi a vel tam tawh mai.  Hei hi ama tawn ngei niin an sawi bawk a. A hre deuh phei chuan he a thil tawn vang hian a nia ruih theih lama a kal tak ni an ti. A hmangaih leh a duh em em nen chuan biahthu an thlung nghet sauh sauh a, beiseina kawl eng an thlir mek a, duhthusam ramah Babel in sang a sa mek a,

Sikni ianga khel lo ten maw hun leh ni kan tiam vawng zelin

Chun leh zua ten min tuahrema run hmunah nangnen kan lendun ve hun chuan maw

Silhpuan nem zawnin ka tangah i bahsam chul leng siau siauin

Tawnmang ram nuam-a chen thlengin ka pawm nang che.

Mi tam zawkte pawhin kan rilrua awm, mahse tlar li vel leka kan sawichhuah thiam loh a ni nghal pang mai. Tlema nau ve deuh phei chuan CFL-a hla hi chu a thupui atang hian an han bo nghal pawp bawk a, ‘Mitthlaa lang hlimthla’ pawh hi a awmzia hre lo tan chuan a tuiawm loh vek hial awm a sin, khawngaihthlak hlawmin.

Mitthlaa lang hlimthla mai zawk em lo ni le

Ka thai chang lo tur chuan ka phal thei mawlh lo che

Han dawn ve thin che maw nangnena kan tiamthudi

Suihlungrual tea kan lendun lai zawng te

A tum ang rawk chuan thil a thleng ta hauh lo mai. Beiseinain Babel in aia sang lo sa tawh mahse minute rei lo te chhungin a chim leh ta vek mai. Chuti fakaua runthlak chu eng thil nge ni ta le?

Tin kan tiam ang khan kei chuan e mualzapui kar dan atangin

Ka rawn pan che in vangkhuaah

Ka hriat loh zuapa run in chhung belin maw

Biahthu lengtin kan sep dun a kawplai di nei zawng hril chhuakin

I hmangaih ber paw’n nuthai a chang min lo ti.

Rinawm tura lo tiam zawt zawttu, a hun leh ni nen lama lo ruat veltu ngei kha an khuaah a va kal chilh ta ngei a, ran ngo zawng tih takah a la hmelhriat ngai hauh loh inah a thleng a. Zanriah ei kham ti tina lamah chuan khawchhunga nupui pasal nei an sawichhuahna lamah thu tiampuitu ngei chuan pasal a lo nei daih tih a hre chhuak ta. A thinlung chu chhun angin a hliam ve hle a ni. Nu leh pa hriatpuina thlapa kal a ni bawk a, chu ngei chu haw leh a hreh nachhan a lo tling ve leh ta zel bawk nen;-

Thlafam chang suntu iangin e

Mahriaktea lam ang letin

Biangah luaithli a lo luang a

Aw a thui ngei e lam ang letna lamtluang

Kan run awi leh pawh ka zuam lo

Chun leh zua engtin hrilh ang i maw

A na lua ka ti ka tuarchhuak zo lo’ng e.

A hla zawng zawngte hi tun mai atan chuan han seprawtuina hun leh hmun a awm lo a. A zai ngei hi lo ngaithla ve la i chiang kuar kuar zawk ang. “Khuavang chhinchhiah” hla a rawn chhuah phei kha chuan nula zingah khuavang chhinchhiah lem siam an awm leh sup sup an ti! Thu leh hla hian thil a lo tithei mang e. A hla pakhat “Zonunmawi / Vul Dun Rial Rial Ang Aw” hi chu han tarlang leh hram ila. Kut ni vang thla velah zaithiamte tan pawha sak inhmeh tak tur a ni a, a fing deuh tan chuan midangin an sak ve hma hian Thangchhuah kawr ha chung ngeia sakpui atan a inhmeh thlawt asin-

Aw a mawi chuang ngei e aw kan Zoram nuam hi,

Ka hril seng lo che aw zai leh lamin;

Pipu mihrang dairial chang tawh hnuten

Biahthu an rawn hlan e \hang leh tharte;

Vawng zêl r’u aw zonunmawi tlawmngaihna min ti.

Zonunmawi par ang lo vul zêl ang che,

Thanlai bang lo te-a rinawmna vawng zêlin;

Sappui doral tuiang lo lian mahse,

Zonunparah ngei vul dun rial rial ang aw.

Ram chhan vànga nun pek huam kan ni ngai e,

Kan hmaih\helh ngai love riangvai chanhai;

Unauza kan ni e nang leh kei hi,

Lenna tlang leh mualte lo dang mah se;

Chhuahna chhinlung zofaah kan dang chuang si lo.

Mahse maw hnamdang nun zia kan chawisâng zêl,

Kan zonunmawi kan hnawl mai dawn em ni?

Rinawmna leh dikna par an chuai;

Thlangkawrvai lianten min chimbuai mah se,

Nghilhni ka nei lo’ng che zonunmawi kumtluangin.

Mizo thu leh hlaa mel lung pawimawh tak phuntu chanchin kan tarlan lai leh a vul tak tak lai pawh khan mizo arsi lian leh mizo lelte eng ber pawl a nihna manpha lo emaw, man duh lo mi tam tak an awm ve tho tih kan hre awm e. Hei hi engdang vang a ni lova, lengzem hla hi sual ni tlata hria kan la awm fo vang mai chauh a ni. Lengzem hla hi sual a nih leh loh dan chu chiang takin Mafaa Hauhnar hian a tarlang thiam hle mai a, a  tawngkam hi a ngai ang angin han kharchhawng ta mai ila-

“Han en maia mi pangngai awm taka lang zingah pawh, “Lengzem hla hi sual a ni,” tia lo aupui lung lung tawk an la awm ta fo mai. Heng mite nen hi chuan kan Bible hman a inang lo a nih ka ring. Bible hi version hrang hrang vawi ruk ka lo chhiar chhuak ve tawh a, eng version-ah mah sual a nih hawi zawnga a inziahna awm ka la hmu fuh ve thei lo. Kan lehkhabu rinpui bera, “……a ropui ber chu hmangaihna hi a ni,” (I Kor 13:13) a tih lawm lawm laia hmangaihna hla- ‘lengzem hla’ tia kan vuah hi “sual a ni” lo la tih pawr huar te chu a!

Kan Bible-ah hi chuan Solomon-a lengzem hlate chu “Hla chungnung ber” ti hiala dah a ni a. Krista leh a kohhran leh, Pathian leh Israel inkar thu hmehbelna (allergory) anga sawi rem ni bawk thin mah se a nihna takah chuan Solomon-a leh Sulam Lenmawii teho inchhaina hla, lengzem hla fir a ni a. Bible-a hum a luah aia neu chuang lo chu Lengzem hla hian hringnunah hmun a chang a; a la chang zel ang.

Ni e, lengzem hla pawh hi kan Bible ang bawka chhiatpui leh hman khaw loh theih a ni tih chu ka pha hauh lo. Kan Bible ngei pawh mi sang tam takin an lo chhiatpui tawh a- David Koresh, Aum Shinri Kyo te, Jim Jones te, Branch Dravidian te- a, sawi thui a ngai lo.  Nghehna nei lo mihring “Keia tan chuan love song hi sual a ni,” ti chuan sa-in ngaithla malek sela a ni mai. Miin nula hmeltha a hmuh apianga uire duhna thinlung a pu thin a nih chuan chumi chuan mitmu kher chhuak mai rawh se. “Uisa ei chu zu in a awl em mai, chuvangin ui sa ei hi sual a ni,” kan ti mai dawn em ni ang?” (Thlaler Aurawl, p.78-79)

Zofate hian fak hlawh lo drivers zo val rual kan nei a, chutiang chiah chuan mizo thu leh hlaa arsi eng ber pawl ni reng tawh tur; nimahsela a ropui ang aia chawimawina a phutawk hlawh lo, mai pawh ni lova, sawichhiat leh puhmawh hlawh lawi si chu CFL HMINGTHANGA hi a ni. Pa pakhatin ka zu in chauh in sawi reng mai, ka bawnghnute in in sawi ve ngai si lo a tih ang maiin CFL-a nunah hian langsar taka hmuh tur thil ropui a awm renglai hian hmuh tel zel neih tum kan ni fur hi chu kan ti lutuk lam deuh chu a ni. Amah pawh a lainatawm a, a thlarau pawh a hmaizahawm e. Lal Isua meuh pawh a famkim lohna khawvelah hi chuan tumah kan in teh tling dawn chuang lova, a tehtu ber mithmuhah phei chuan sual lian leh sual te a awm hrang lo a nih hmel lehnghal si a. Pulpit tlang chuma dawhsan chang fo te hi KS te pawhin vanram an kai khalh thei dawn a ni tih tarlanna Bible ringtu chu kan nih hlawm si maw! Zep thu a cheng lo, a concert-na hmuna nulaten, “Awi awi, i fa ka pai chak lutuk,” tia Phung zinga piring vawrh ang maia ban fuh tuma an ban an vai suau auau theih khawpa aw mawi leh danglam nei tan chuan thlemna pawh khawilai veng emawa tlangval senior dingtlawn reng ai chuan thlemna a nasa daih zawk ngei ang.  Mi tam tak te hi chu kan hmuh leh tawnphaka a awm loh avanga thlemna te hi pumpelh ta mai kan ni fo zawk awm asin maw! Mi reng reng hi kan dem hma hauhin an dinhmun leh eng vanga hetianga lo awm ta nge ni ang aw tih hi kan chhutpui hmasa thlip thlep thin tur a ni zawk e.

 

Thlalak : Then lohna ram nuama intawng leh turin thlafam vangkhua min lawisan ta

 

 Thlalak : CFL-a lung, Samthang khaw daia mi chu...

Mizote’n zaithiamte kan teh dana fuh lo ber pawl chu an zai thiamna mai bakah an nun dan thlenga kan teh ta zel hi a ni. Zaithiam kan tih em em pawh ni se a taksa ruak keng kung thlalak hmuh tur a awm emaw, a zu rui buailai hmuh emaw chuan zankhat thil thuah zaithiam kan ti lo nghal ngawt zel mai a, khatianga a lo awm avang khan a zaithiamna a aw mawi tak kha a chuai ta thutin kei chuan ka ring ve hauh lo. Pastor lak thar dawn reng rengin boxing an thiam ngei tur a ni ang tihna rilrute hi han pu ta tlat mai ila chuan a fuh lo khawp ang. Boxing leh Pathian rawngbawlna hian inzawmna a nei tlem awm mang e.  Hetia kan sawi avang hian an nun uluk kher a ngai lo kan tihna lam erawh a ni lo, zaithiam bawk, nun entawntlak bawk chu an chhuanawm em em zawk a ni. Zaithiam kan tehna leh nungchang tha hi kal-kawptir loh kan thiam hunah chuan Mizo Idol emaw, zaithiam thlanna engpawh lo awm zel mah se zaithiam thlanna a nih ang ngeiin nungchang tha ni kher lem lo, zai lama mithiam dik tak chu kan thur chhuak nalh nalh thei ang a, tun ai hian kan rimawi khawvel hian hma a sawn tulh tulhin a rinawm. Chutih mek laiin tunlai thangthar zaithiamte hi chu an nun pawh a pangngai chho zel a, hei hi thil lawmawm em em, chhunzawm zel tlak a ni.

Kan zaithiam chhuan tawlawl tam tak, an chanchin ngaihsanawm em em te chanchinbu leh lehkhabu lama kan tar chuai chuai, an thihcham pawh ropui tak taka kan la lawm tak zel mi tam takte pawh hi zu leh ruihtheih thilin a zar buaina laka mi fihlim hlang hi chu an vang ve khawpin a hriat. An tihluat tuar loh avanga naupang te te leh thih dan rapthlak tak taka he khawvel an chhuahsan te hi a pawi em em a, zo rimawi hian a tuar em em thin a ni. CFL Hmingthanga pawh hi CFL-a a nih avanga a hringnun kawnga a talbuai filawrna bik a awm hauh lo a, hranghlui zaithiam leh hla phuah thiam mi ropui tak tak te lo talbuaina zu leh ruihtheih thilah chuan a fihlim zo ve ta chiah bik lo a ni mai. Mi thenkhatten a zaithiamna leh a hla phuah thiamna sawi apianga a chanchin side B lam an sawi duh zawk ziahna chhan ber chu a thiamna hi mizoten kan hlut a, mizo huapzo lelte eng ber pawl a ni a, amahah hian kan thikthu a chhiat zual em vang a ni. Khaw khat nula hmeltha pawh hian nula dang zawng aiin thiktu leh ertu a nei thin.  A lei taksa ber awm tawh lo mahse a la thi hlen tak tak dawn chuang lo a.. Heti thuta a awm ta lo te, khawi laia tu tih hriat loh ruang tuam hlawmna pawh tluk lo thaw-thang a a lei taksa tuamtu kuangin pangpar hmu tlemin, a thlahna ni hnuhnungah pawh a kiu pui te atangin thlahna hmanpui tam lua lo mah se, a sakhming sel nuam ti em em pawl rawn ding zel pawh nimah sela amah ngaisang a, a thiamzia leh a hlutzia manphak chin chuan khawngaihna leh lainatna mitin an thlahliam a, an mittui tam tak an seng tak zet a ni. Thawhlehna hun nghakin a lei taksa chu Samthang thlanmualah khawhar takin zal tawh mahse mizote thinlungah a nung reng tawh ang a, amah ngainatuten a sulhnu hi a reh mai lohna turin a remchan dan a zirin ke an penchhuak zel dawn a ni. A hla sa duh zaithiam an rawn pung zel a, a lawmawm hle mai. Nimahsela mahni thua lo pawng sak ve ngawt lovin, CFL-a u Pi Lalngovi (Pu Thasiama nupui), te hi dil zel tur a ni. An mobile number – 08014364053.

CFL Hmingthanga kan nei hi mizo te kan vannei a, lunglengmi tan a lawmawm a, zaimite  tan hlei hlei a manhla a ni. Mizo hnam hi a awm chhunga nula tlangval kara hmangaihna hi a la par chhung chuan CFL-a hming hi a dai tawh lo ang a, tun ai hian a eng zual zel ngei ang. Mizoram mai pawh ni lo, khawvel hmun hrang hranga mizo awmna tawh phawt chu a thleng zel a, ramri a nei ve lo. Nakinah chuan thangthar mithiam zawkte’n a zai leh a hla thu hi an la rawn zir sup sup ang a, Doctorate Degree neihna atan hial Research an la rawn bei tluk tluk ngei ang. Chutih hunah zet chuan zo rimawi pawh hian thopa zuanin hma a sawn zual zel ang. Mi uikawm ber tan pawh, “ZORAM LELTE” nihna title pek  hi thil uiawm a ni lova; a thenin “MIZO LENGZEM LALPA” nihna title an lo pe pawh hi an demawm lo, “THANGCHHUAH LELTE” tih te hlei hlei hi a inhmeh. Zo rimawi leh zo thu leh hlaah hian a lai lum luah ve phak a ni a, luah zo ve lo tur atan chuan a pamhmai lua a ni. Ani hming tel lohna Mizo Hlakhungpui Huang tawh phawt chu a chhunga luahtu awm lohna in ruak (in ram) ang a ni ang.  

Thlalak : Zoram Lelte chuan hmun khawhar atang hian zonunmawi tlawmngaihna vawng zel r’u min ti.