- Joel Lairemsanga
US Air Force-te innghahna lian tak leh an chhuan em em chu B-2 spirit stealth bomber hi a ni. Cold war lai khan a ruk thei ang berin Northrop company-in a siam a, tun thlengin chhawrnahawm takin hna a la thawk a, US Dollar tluklehdingawn hnih zeta hlu he thlawhna hian nuclear ralthuam tam tak a pai thei a, a tuibawm khata tuialhthei thun hian thun belh miah lovin Km.11,000-a thui a thlawh thlenpui thei a, thelh hauh lovin a tum tak a kap fuh chat chat thei bawk. Hetiang khawpa Bomber hlauhawm hi nimahse ngam miah loh pakhat a nei ve a, chu chu eng dang ni lovin ruahsur a ni.
Radar-in a hmuh mai mai theih lohna turin B-2 bomber pawnlam mam tha zet mai hi radar absorbent material (RAM)-a chulh chhuah vek a ni a, he RAM hian radar zungzam lo kal kha a lo hip bet chat a, a thil hmuh hrilh tura let thei tawh lovin a zungzam chu a chambang ta a, tichuan radar-in B-2 hi a hmu thei ta lo a ni.
Nimahsela B-2 pawnlam chulh chhuahna atana rawng an hman hi a chhe awlsam em em a, hun rei pangngai tak ruahsurin a nan huh a nih vaih chuan he rawng hi awlsam takin a rawn puar a, a khawk ta mai thin a, tichuan radar-in awlsam takin a hmu chhuak thei ta zung zung mai a ni.
Hetiang khawpa thlawhna man to leh changkang si hi engineer-te hian ruahtui mai mai ngam tur hian an siam duh lo emni tiin zawhna kan nei maithei; a nihna takah chuan radar hmuh theih loh tur leh ruahtui ngam bawk tur siin an la siam thiam tlat lo a ni zawk a, hei hi thilmak ve tak chu a ni. Radar laka a inthupna radar absorbent material-ah hian rang emaw, khem emaw leh rawng khawk emaw a awm hlek chuan radar-in a hmu thei tlat a, hetiang taka enkawl uluk ngai lo tura siam chhuah dan hi engineer te hian an la hre lo a ni ber awm e.
Mipui nawlpui phur chi thlawhna te, ralthuam leh sipai phur chi thlawhna te, indo thlawhna pangngai te, bomb thlak chi thlawhna dang te hi chu an tumhmunah hulhliap hnuaiah kher lo pawh ni leh ruah do pawisa lovin dah an ni mai thin a, nimahsela B-2 bomber erawh a hranpa liau liaua siam hulhliapah hun a ngai bik a, hei hi hna hautak em em niin sum mai bakah tha pawh a heh hle niin an sawi.
B-2 hi rang taka thlawhpui nghal nal nalh theih a ni lo e an ti leh zel a, hei hi a chhan ber chu a thlawh chhuah hmain a hmelhmang leh taksaah tui chambang a awm em, tuiin rawng tihran a nei em, sensor-ah thil danglam a awm em tih zawng zawng uluk taka enchian hmasak phawt a ngaih vang a ni.
Hetiang taka enkawl a hautak avang hian bomb thlak tura chet a lak aiin a awm mai mai enkawl hi a hautak zawk daih an tih phah hial. Kum 1997-ah daih tawh khan US Congress chuan "B-2 bomber hi ralthuam enkawl hautak em em a ni a, thiamna lo sang hle tawh mahse ruahtui leh boruak hnawng ngam tura siam thiamna neih a la ni tlat lo a. Ruahtui mai mai ngam lo nimahsela kan ram innghahna ralthuam tha ber a ni lawi si a ni" tiin report a lo siam tawh nghe nghe.
Ruahtui a ngam loh avang hian he bomber hian chhiatna lian tak a lo tawk tawh a, chu chu February 23, 2008-ah khan niin Spirit of Kansas tia an vuah B-2 bomber pakhat chu Guam hmuna Anderson Air Base-ah siam that tlak tawh loh khawpa nasain a tla chhia a. A chhan an han chhui chuan a tlak chhan ber chu key sensor-ah ruahtui a luh vang a lo ni. Khawl changkang tak a nih avangin electric hrui kal vel a tam hle a, sensor-a buaina hian chhiatna a thlen ta a lo ni.
Pilot pahnih chu an inkap chhuak hman a, pilot pakhat zawk erawh chuan hliam na tak tuarin spinal cord injury a nei. He chhiatnah hian US hian dollar tluklehdingawn hnih man ralthuam a chan a ni mai lo a, US Aviation History-ah chhiatna a tawn tawh zingah chuan pawisa a chan hnemna ber pakhat a ni.
Kan sawi tawh angin khawvela ralthuam rothap leh hlauhawm em em ni si hi ruah lakah chuan tui ang a nem tlat mai a, hei vang hian B-2 bomber hmanga chet lakna an kalpui dawn reng rengin khawchin an ngai pawimawh hmasa ber a, ruahsur a hnai dawn nia a lan chuan an chetlak tum an thulh hmak thin.
Hetiang hian ngam loh lian tak nei mahse B-2 spirit bomber hi US ralthuam chhuanvawr a ni reng tho a, van boruak viltu changkang ber ber pawh paltlang a, hmelma ram chhungah nuclear bomb va thlak thei long range bomber tha berah ngaih a la ni reng tho. Kumin 2025 June thlaah pawh khan US hian Iran nuclear hmunpui bomb chhiatna atan B-2 spirit bomber pasarih a tir a, GBU-57 massive ordinance penetrator bomb sawmpali hmangin hlawhtling takin an hna an hlen a nih kha. Hei hian B-2 bomber hi US innghahna a la nih zia a lantir chiang hle.
Northrop Grumman-in Bomb thlak chi thlawhna changkang tak an siam B-21 Raider meuh pawh hi B-2 entawna siam a ni a, amaherawhchu enkawl hautak lo zawk tura duan a ni tawh thung.
Ralthuam hlauhawm leh tha sawi apiangin B-2 spirit bomber hi sawilan a ni zel a, ro pawh a rel rei tawh hle. Hetiang khawpa ralthuam tha leh changkang ni mahse mihring siam a nihna hi a bo chuang lo. Mihring thuhnuaia kun a nihzia chu hringfate chunga leng khuarel a ngam lohna hian a lantir chiang hle a, chu chu kan rin loh lam daih - ruahsur a ni.
I ngaihthlak duh chuan hei hi hmet rawh

No comments:
Post a Comment