Friday 6 December 2013

ISUA HNUNGZUITU KOHHRAN

              Thupui innghahna: Tirh 1:1-11; I Kor 3: 1-13


  I. A KOHHRAN HNENA LAL ISUA  THIL HNUTCHHIAH PANGATE:

Lal Isua khan vana a lawn chhoh dawn khan he leia a rawn let leh hmaa tih tur a kohhran te hnenah hnutchhiah a nei a. Tun tumah hian a hnutchhiah thil panga te hi Tirhkohte Thiltih 1:1-11 atang hian i lo zir teh ang u:-

1. Hna thawh chhunzawm tur min pe ( chang 1-2 )

Tirh 1:1-2-ah chuan, “ Theophil, hmana lehkhaah khan, Isua thiltih leh a zirtir tantirh zawng zawng thu kha ka ziak a ni; Thlarau Thianghlim tanpuia a tirhkoh thlante hnena thu a tiam zawha vana hruai chhohva a awm tak ni thlenga thu kha” tih kan hmu. 

Isaia 6:9-12- ah chuan,  Tichuan keiin, “ Kei heta hi ka awm, mi tir ta che,” ka ti a. Tin, ani chuan, “ Kal la, he chite hi hrilh rawh, ‘ Bengin a hriat zawng hria ula, a ngaihna erawh chu hre suh u; a hmuh chu hmu ula, hriat erawh chu hre suh u,’ tiin. He chite thinlung hi tithau la, an bengte tingawng la, an mitte maimitchhintir rawh; chutilochuan an mitin an hmu ang a, an bengin an hria ang a, an thinlungin an hre bawk ang a, an hawikir leh ang a, tihdamin an awm dah ang e,’’ a ti a. Tin, kei chuan, “ Lalpa, eng chen nge ni ang?” ka ti a. Tin, ani chuan, a chhang a, “Khawpuite mihring awm, awm lova a ram a, inte urtu awm lova ram chu a tiau vek a, Lalpan mite chu hla taka a sawn a, ram chhungah hmun kalsan hnu tam tak a awm hma loh chuan. tih kan hmu bawk.

[A] A hnena hruai kan nih thleng pawhin thawh zawh a la ni  lovang.
Mt 24:14-ah chuan “Tin, he ram Chanchin Tha hi hnam zawng zawng hriattirna turin khawvel zawng zawngah hrilhin a awm ang; chu mi zawhah chuan tawpna chu a lo thleng ang.” tih kan hmu a ni.

[B] A hnena hruai kan nih hnuah pawh thawh zawh a la ni chuang lovang.
Thup 14:6- “ Tin, leia awmte hnenah leh hnam tinreng te, chi tinreng te, tawng tinreng te, mi tinreng te hnena tlangaupui tura chatuana Chanchin Tha nei vantirhkoh dang vanlaizawla thlawk ka hmu a;”...

2. A lo kal leh hmaa zawm ngei tur tihdanglam theih loh thupek/zirtirna min pe. ( Chang 3 )

Lal Isua khan a lo kal leh hmaa kan lo awih reng tur thil min hnutchhiah a, chung te chu:-

[A] Krista Pathianna
[B] Krista thawhlehna
[C] Pathian thu thawkkhum nihna
[D] Pathian hnathawh ropui -
    (1) Khawngaihnaa  chhandamna
    (2) Tlanna thisen

3. Thiltihtheihna tawpchin nei lo min pe. ( Chang 8 )

Tirhkoh Paula chuan, “ Kristian Jentailte awihtir turin thusawi leh thiltihin, chhinchhiahnate leh thilmakte thiltihtheihnaa, Thlarau Thianghlim thiltihtheihnaah chuan, keimah mi hmanga a thiltihte lo chu engmah ka sawi ngam si lo va. Jerusalem khua leh a vel ram atangin Illurikon thlengin, Krista Chanchin Tha chu ram tinah ka hril kim tawh; keimah mi hmanga a thiltih chu chuti kau chu a ni.” a lo ti a ni. ( Rom 15:19 ).

4. Tihnghin rual loh testimony ropui min hnutchhiah. ( Chang 6-8 )
 
Heng a hnuaia Bible changte hi i lo zir teh ang u-
Joh 17:6-  “ Nangin khawvel zinga chhuak mite kei mi pek hnenah khan i hming ka tilang ta; anni chu i ta an nih kha, nangin anni chu kei mi pe a ni; anni chuan i thu an zawm ta a.”
Joh 17:14-  I thu an hnenah ka pe ta e; tin, khawvelin anni chu an hua a, khawvela mi an nih loh avangin, kei khawvela mi ka ni lo ang bawk hian.
Joh 17:17-  Anni chu thutakin tithianghlim rawh, i thu chu thutak a ni.
Tirh 4:29-  Tichuan tunah Lalpa an mi vauziate hi ngai teh; i bawite hi huai takin i thu hriltir la,..

5. Thutiam rinawm min hnutchhiah. ( Chang 6-7, 11 )
 
“ Tin, ngai teh u, ka Pa thil tiam chu in chungah ka rawn tir dawn e; nimahsela chung lam ata thiltihtheihnaa an thuam hma loh che u zawng khawpuiah hian awm reng rawh u,” a ti a.   ( Lk 24: 49)

                        II. SAWT ZAWKA RAWNGBAWL NAN:

Khatia Lal Isua Krista thihna hneha a thawhleh hnu, vana a chhoh hmaa a zirtirte hnena a inlar lai khan thupek pawimawh tak mai, amah zuituten kan zawm ngei tur a pe a. Chanchin Tha la hre lote hnena hril a, hnam tina mi zirtira siam tur leh Pa leh Fapa leh Thlarau Thianghlim hminga baptis turin min ti a ni. ( Mt 28:10 ). He thupek zahawm tak mai hi kohhran mite hian zawmin, theihtawp chhuahin thlarau bote leh mi hlate hnuh hnaih tumin rawng kan bawl mek chu a nih hi. Hei erawh hria ila- mahni in leh lo kalsana rawngbawltute chauh hi missionary an ni lova, mahni awmhmun atanga tawngtai leh thilpek hmang tea hma lo lakpuitute pawh hi missionary vek kan ni. Rawngbawl hna peng hrang hrang a awm angin rawngbawltu pawimawh tak vek kan ni.(IKor 12:5 ).

    Heti’anga rawngbawlna kan kalpui mek lai hian thahnemngaihna vangte pawh a ni ang e, kan rawngbawlna te hi sawt lo leh hnungtawlh lek leka hriatchang kan ngah hle thin a nih hi. Sawt zawka rawngbawlna atana tul leh pawimawh nia langte tlem han tarlang ila:-

1. Phurna nen rawng kan bawl tur a ni.

(a) Phurna leh thathona reng nei lo tan chuan rawngbawltu thawhhlawk tak nih a har ngei ang le.
(b) Chanchin Tha hlutzia thinlung taka man chiangtu tan lo chuan rawngbawl a sawt mawh hle ang.
(c) Phurna nei chungin rawngbawl hna hi thawk ila. Thahnemngaihna rilru nena kan thawk a nih ngat chuan thlarau bo man a awl zawk ngeiin a rinawm.

2. Tumruhna leh tih tak takna nen thawk ila.

Mt.9:37-ah chuan “ Buh seng tur a tam hle si a; nimahsela a thawktu an tlem” tih kan hmu.
(1) Kristian tam takte hian kan awmchhan kan hrechiang lo fo niin a lang. Kan rawngbawlna pawimawh tak, thlarau bo man kawngah kan hlawhchham let der thin a ni. ( Mt. 28:18-20 ).
(2) Thlarau bote leh mi hlate Krista ke bula thlen hi a pawimawhzia leh hlutzia kan hrechiang tur a ni.
(3) Tumruhna tak tak nena sengkhawm hna hi kan thawk a nih chuan kan rawngbawlna pawh a sawt zawk ngei a rinawm.

3. Beiseina nung nei chungin kan thawk ang.


(1) A rah chhuah kan beisei tlat loh chuan thlarau bo man kawngah kan hlawhchham fo ang.
(2) Kan Lalpa zarah inringtawk takin rawng kan bawl thin tur a ni ang.
(3) Isua Krista hi pawm tak tak tur chuan rinna nung neih a tul a; chutiang bawkin midangte Krista chanchin tha hrilh tur pawhin rinna neih a tul a ni. ( Rom 1:17 ).

4. Chhelna nena thawh a tul.

(1) Ringtute hian harsatna leh manganna te hi a pumpelhna zawng lova Krista hminga tuar thin tur kan lo ni.
(2) Sawt zawka rawng hi bawl thei tur chuan kan tuarchhel tur a ni a, harsatna leh buaina hi inhnehtir mai lovin, chhel takin kan tuar chhuak zawk tur a ni. ( II Tim 4:5 ).

5. Lawm leh hlim chungin i thawk ang u.

(1) Itsikna leh thikna rilru pu chunga rawngbawltu hian an thawhhlawk tak tak thei lo. Pathian atanga lawmnate hi tarlang thei lovin an upbet zawk thin.
(2) Hlim leh lawm taka rawngbawltu chuan rahchhuah a thulh ngai lo. Ringtu hlim leh nung sarh mai bula awm hi mite chak leh thlarau bo manna kawng tha tak a ni bawk.


                      “Lâwm chungin Lalpa rawngbawl ula;
                Hla sa chungin a hmaah lo kal rawh u”. ( Sam 100:2)


 

   

No comments:

Post a Comment