Thursday 30 May 2013

ALLERGY


Mi tam zawkin an huat loh , huat neih emaw, ei sual  avanga taksa nihphunga danglamna rawn lang mai thin hi Allergy a ni ti ila kan hrethiam mai awm e. Kan taksaa natna hrik lo lutte lo do let turin taksa ralveng sipai ‘antibodies’ kan nei a.  Hengte hian natna hrik lo lutte chu an lo do let vat thin a. Nimahsela thil naran mai mai, natna hrik ni lem lo leh taksa tana hlauhawm lem loh hi kan taksa ralveng khawlpui (Immunological system) hian a chang chuan lo hre sualin natna hrik hlauhawm tak emaw tiin a lo do vak mai thin a. Hetiang hunah hian taksa ralveng sipai antibodies te chu vun te, hnar te, chuap te leh pumpui-a “Mast Cell” an tihah han betin Histamine an siam chhuak a, chu chuan thisenzam a tilian a, BP a tihniam a, pumpuia acid a ti tam a, marphu/lungphu a tichak thin a ni. 


Taksaa A Lanchhuah Dan :


*          Mit a thak a, mittui a tla a, mit a sen rum thin.

*          Hahchhiau a lo awm thin.

*          Thawhah leh thaw ri hrawih hrawih a siam.

*          Hrawk za a siam.

*          Hnarping emaw hnaptui tla reng.

*          Hritlang pangngai nen a inang hle a. A danglamna chu hnaptui fim a far a, khawsik leh taksa na a awm hran lo. Hritlang damdawi eiin a reh ve ngawt lem lova, awmhmun sawn erawhin a reh ve maithei thin bawk.



A Thlentu Lar Zualte Leh A Enkawl Dan :



    1. Incheina :   Lotion te, powder te, mit hnawihte leh hmeichhe incheina chi reng reng hlui leh chhe tawh hman avangin a awm duh. Sam dye dawnin kan ngeih leh ngeih loh hriat hmasak thin tur a ni.



   2. Khu/Vut :    Maimawm rill eh bangkil ilo bal hian allergy a thlen thei. Chuvangin kam nutbu te, kan in kil zawng zawng pawh tihfai hram thin tur a ni. Tin, air conditioner kan hman chuan tihfai ve fo tur a ni bawk.



    3. Ei leh in :    Bawnghnute, bekang, pa, artui te leh thil dah rei theih chi-ah te hian allergy neih a awlsam bik tih hriat a tha. Kawthalo, pum na, luhai leh thawhah te , thak, vual te a thlen mai thei thin a; chuvangin kan ei leh inah kan fimkhur em em tur a ni ang.



   4. Rannung seh/Khuai zuk :   Rannung seh leh Khuai zukah chuan a hnuhma a lo vual tur thin a. A thenah chuan thawk a harsa a, luna leh luhai te hial a lo awm mai thin. A rang thei ang bera doctor pan vat tum tur a ni a. doctor a awm remchan loh chuan antihistaminic (avil, cetriz etc) ei tur a ni.



   5. Pangpar chi (pollens) :   Pangpar chi boruaka leng vel hi nipui thli thawt lai hian a tam duh a. Chuvangin hetih hun lai hian allergy nei awlsam tan chuan fimkhur zual tur a ni. Two wheeler a chuang nhun tan phei chuan hnar leh hmui khuh thin tur a ni.


6. Ranvulh :    In lama kan ran vulh tea tang pawhin a kai theih a. Chuvangin kan ran vulhte chu an mutna bik siam tur a ni a, kar khatah vawikhat tal bualfai thin tur a ni a, pindan leh mutna room-ah te awmtir tur a ni lo.



   7. Thelret :   Thelret (Rubber) atanga thilsiam huat hi a awm thei bawk a, chu chuan chuap hnathawh a tibuai thei a ni. Doctor inentir a tha hle.



   8. Hmuar :    Mi thenkhatah chuan hmuar reng reng pawh hian allergy a thlen awlsam hle a. Chawhmeh hmuar emaw, khawi hmuna hmuar eng ang chi reng reng awm lohna turin tan lak vat vat thin tur a ni.



   9. Taksa leh rilru hah :    Taksa leh rilru hah nei te, vei neih hluar lai tein a awm duh hle. Chuvangin rilru leh taksa lamah pawh chawlhhahdam thiam em em tum tur a ni.



Damdawi Hmante :


-Vun thakah chuan Mycoderm te, Caladryl te hnawih a tha.

-Hnaptui far leh luhai nei tan Avil te, Benadryl te, Cetrizet te, Alerid te ei a tha. Hei hi vual leh thak tan pawh a ei theih tho bawk a ni. Nimahsela heng damdawite hian side effect tha lo tak an thlen theih avangin doctor chawh ang chauha ei tur a ni.



Tualchher Damdawi :



-Neem hnah chhuma inbual hian thak a ziaawm duh.

-Rannung sehah chuan pueunsen kawr leh vinegar hnawih a tha.

-Thak satliahah chuan powder hnawihin a ti ziaawm deuh.

-Vicks (Camphor oil/Eucalyptur oil) tuilumah far hnih telh la, a hu hip tur a ni. Hei hian hnarping leh luna a ti reh.



Ei Leh In :


-Thei thur ei tam tur.

-Magnesium leh beta-carotene tamna chi ei a tha.

-Thlai hnah hring, Vitamin E tamna leh thei, Vitamin C tamna ei a tha. 

No comments:

Post a Comment