- Joel Lairemsanga
Rethei taka awm hi i dikna chanvo a ni bik kher lo. I nu leh pate beisei phak lo lutuk nia inngaiin indem reng bawk suh. Tum bulfuk nei lo khawpa beidawng leh nun nguaiin awm lo hram ang che. Mi khawsa thei leh mi hlawhtling leh mi rethei te hian nunphungah inanna kan nei niin i hria em?
Eng vangin nge mi hlawhtling leh hausate hian an dinhmun hi an thlen theih bik? An fin bik vang a ni hauh lo a nia. A ni lo hulhual. College an rah phak vek vang pawh a ni chuang lo. An rilru puthmang avang zawka dinhmun thaa awm an lo ni zawk. Mahnia inhai kaw tura rilru lian leh khauh an put vang mai a ni. Hetiang mi ropui leh dinhmun sanga dingte hian mi tam takin a harsa lai chauh kan hmuh len laiin anni chuan hun remchang leh a tha leh eng lam chauh hmu turin an rilru puthmang an lo siam bik mai a lo ni.
Mahni ke-a ding chhuak tura min daltu lian tak nia ka hriat chu a taka chet chhuah hma hauhva ruahmanna nasa leh tam tak lo neih lawk hi a ni.
''Eng vang nge'' tih zawhna chhan theih hi thil pawimawh tak a ni a, he zawhna hi kan chhang thei a nih chuan a bak zawng chu thil awlsam a ni tawh. Thil harsa ni-a i hriat a awm chuan kha harsatna su kiang tur khan midang i ruai mai thei tawh alawm. Eng vang nge tih zawhna i chhan theih chuan ''engnge'' tih leh ''eng tiangin nge ni ang'' tih zawhna pawh awlsam takin i chhang thei zui mai ang.
Mahni kutkawih liau liauva sumdawnna kalpui i tum hunah pawh hei hi hre reng ang chu:- Eng vanga sumdawn tum nge i nih tih hre chiang hmasa ber la, harsatna awm thei tur leh ruahmanna tha i neih thiam loh avangin lungngai nghal ngawt suh ang che.
A harsatna lam ringawtah rilru i pek chuan hmalam i pan thei ngai lo ang. Ngaihtuahna hriam hmanga sumdawng hlawhtlingte hian harsatna an tawh reng reng hi a hunah a chawpin an paltlang zel thin a lo ni tih hria ang che.
Mi tam takin Charlie, hausak dan thuruk min lo hrilh teh, engtin nge ka kawng zawh mehah hian ka hlawhtlin theih ang ti tein min zawt fo thin. Harsatna i tawh hmasak ber kha han paltlang hram hram la, chutia i hmaa harsatna awm apiang i patlang a nih chuan miin an ngaisangin an ngaihlu tan ang che.
I hmaa harsatna awm apiang paltlang theia hun i hman liam rei poh leh mi hriat i hlawh ang a, miin mi hlawhtling hmuhin an hmu zui tawh mai ang che.
Hmalam pana i kal hram hram chuan eng tik niah emaw chuan i thil ruahmante a hlawhtling zel tih i hria ang a, midang aiin ke i pen thuiin hlawhtlinna tlang i lawn thleng tep tih i hmu chhuak vat mai ang. Eizawnna emaw sumdawnna emaw i kalpui chu midang tana a pawimawh a, a tangkai a, hma a sawn zel chuan i hlimpui ang a, tichuan hlawhtlinna chang turin a hun takah hna tha tak i buaipui mek tih hriain i hringnun chu a lo hlim em em mai dawn a ni.
Ze nghet cherh chawrh leh tum lian tak nei mite kawm tum la, i mi kawmte azirin eng mi nge i nih a hriat theih tih hria ang che. Tu nen nge hun i hman tam ber tih han ziak chhin teh le. Mi rel hmang i kawm tam ber chuan mi rel i hrat thuai mai ang. Mi ngilnei i kawm tam erawh chuan a hma zawng aiin i nun a ngilnei thuai bawk ang. Harsatna karah pawh a eng zawnga thil thlir thin mi i kawm chuan i indawmkun reng hauh lo ang. Chuvangin i mi kawm tur thlang uluk hle ang che.
Ka sawi anga thian tha thlan i tum a nih a, puitlinnna kawng leh nun sang zawk neih i duh takzet chuan i thian kawmngeih thenkhatte chu i kalsan ngam pawh a ngai ngei ang tih i hriat ka duh.
Hlawhtlinna hi awlsam taka lo awm a ni ngawt lo. Thawhrimna leh mahni inhlanna atanga lo chhuak a ni. Tum ram thleng tura hun rei tak zinkawng kan zawh ang te, chhun leh zan, khawlum leh khaw vawt paltlanga thlawhnaa hun rei tak kan chuang nen hian thil inang tak a ni.
Hlawhtlinna kawng i zawh mek laiin mahnia khawhar taka kal chang a awm ngei ang; a chang chuan mahni chauha zawh lovin nangmah chawk phura pui thei tur che i chhungkua, puithiam, thian tha leh rilru lama thiamna neite pawh pun hreh ngai suh. A pawimawh ber chu chhungkaw hlutna hriat hi a ni a, kan chhungte hian kawng engkimah min thlawp a, min fuih a, kan tan an inhuam thuk em em a ni tih kan hriat a tha.
Hlawhtlinna tlang chhipa i lawn thlen hmain vawi tam tak i tlu thei tih inhria la, beidawn rum rum chang pawh i nei ngei dawn. A chhan chu kawng awlsam a ni tlat lo a ni.
I taimak luih a ngai a, thil thenkhat i chan phal a ngai a, nuam i tih ber leh i ngainat leh hlut ber pawh i kalsan ngam a ngai dawn tih hria ang che.
Mi hlawhtlingte reng rengin hetiang hi an paltlang vek a, an thlen tumah chiah rilru an pe a, chumi pan chuan an kal lui ngar ngar mai a lo ni.
Mi hneh turin sakhmelah chuai ka nei hauh lo; nimahsela thil tha tam tak nen inzawmna kan nei a, mi tha ber ka ni tihna erawh a ni kher lo. Tu tan pawh inchawhphur te, infuih te, thawhrim te leh beih hram hram te hi hlawhtlinna kawng a ni tih hi ka pawm nghet bur a, hemi kawngah hian mikhual lo hle pawhin ka inhria.
Hun awl hman liam mai mai i ngah thin em? Inhmuhkhawmna hun hmang turin darkar hnih i mamawh kher thin em? nge darkar khat zawk?
Hun hi a hlutzia ka hre chiang a, a lo thlawna hman loh hram hram ka tum thin. Buai viau mah ila zanah hian taksa mamawh khawp mu turin darkar 9 atanga darkar 10 chu ka mu hman tho thin.
Midang aiin ka thawkrim zawk tur a ni a, ka ti thei bawk tih hi mahni infuihna atan ka hmang fo thin a. Mite rilru hneh zung zung turin zawlaidi ka nei lo; nimahsela thu tha ka sawi thei a, thil tha tam tak ti theiin ka awm bawk. Hun hi a va hlu tehlul em. Uluk takin i hun kha lo hmang zel teh. Mi hausa tawntaw tam tak hian an hun an hmang tha a, harsatna tam tak an paltlang thin. An hausak avang ngawta mi tha lo en-a en tur pawh an ni bik lo.
I rila rah i fa la naupang te te te chu pawisa thiltihtheihzia hi la hrilh hmanhmawh lo la a thain ka hria. Credit Card awmzia hre map lova hringnun an hmang kha a hlu hle a nia. Kum 17-a upain Credit leh Debit awmzia a hre lo a nih chuan a demawm hauh lova, a tan zahthlak lah a ni hek lo. Hausak hi hmanhmawh tur a ni lo a, muangmara hausak hi a hlu tih kan hriat a tha e.
Thil dik leh thil tha tam tak nunpuia kalpui mek ka nei a, nimahsela mi tha ber ka ni hran lo. Mifing ber ka ni lo a, a nihna takah chuan Harvard Law School pawh ka rap thleng lo zawk a ni.
Tun aia tam vantlang inkhawm ka la kalpui thei a, tun aia hmun tam leh zau zawkah ka la zin thei bawk. Thil tam tak hmachhawp leh tih tum ka la nei thei. Nang pawhin i tum phawt chuan i thei ve tih ka hria. I rilru put dan zawk kha a ni pawimawh ber tih i hriat ka duh avanga hetiang hi sawi ka ni e.
Kei pawh hian tun aia nasa zawka hna thawh ka tum a, lehkhbu tam tak chhiar zel ka tum a, podcast tam tak ngaihthlak zel tumin hmachhawp ka la nei ve bawk.
Hausak i duh a, Bank Account lian tak neih i duh chuan a tha e.
Ka IQ hi khawvelah a sang ber a ni hauh lo a; nimahsela mi ropui tak tak te ka el thei si a. Thluak chak nei lo mah ila kei aia thluak chak te el phak a, umpha tur chuan anni aia thawhrim ka ngai tih ka hria a, hei hi a tawk viau a ni.
Mi thenkhat chuan dollar 91,00 an hlawh thu te min hrilh a, kar khat chhungin dollar 100 zel pawh an dah tha thei ngei ang. Kar khatah dollar 100 zel lo dah tha ta la, kum 40 hnuah chuan i hausa hle ngei ang.
Warren Buffett hi khawvela mi hausa ber zinga pakhat a ni a, a bul tannaah chuan a pachhe ve hle. Kum 70 liam taa pachhe ve tak kha tunah chuan khawvela hau ber pakhat a lo ni ta. A hausak chhan ber chu a dawhtheihna leh pawisa khawl a taimak vang a ni kan ti thei ang.
Tum khat chu College zirlaite chu engnge an zir tih ka zawt a, anni chuan sumdawn bul tan dan kan zir tiin min chhang. Kei chuan a bul tan dan zir lovin luchilh nghal ula in hlawhtling hma zawk ang tiin ka chhang ta nghe nghe.
College ropui tak takah chuan investment chungchang an zir hnem hle. Kei chuan ngaihdan mawlmang leh awlsam tak ka nei a, taima taka sum khawl te, duhzawng ni lova mamawh chauh lei ngamna nun te hi sum leh pai peipun leh sum hman dan thiam kawngah chuan zirlai ropui tak ni zawkin ka hria.
M tam tak chu sum bawihah an tang mek a, hausak an duh luatah hun reilote chhunga hausak thutna an dap nasa ta hle. Nimahsela hausak dan tlo leh dik ber chu taima taka hun rei tak chhung sum dah khawl hi a ni zawk a. A pawimawh ber erawh Tirhkoh Paula ang-a Isua Krista Bawih nih hi a ni.
I ngaihthlak duh chuan hei hi hmet rawh
No comments:
Post a Comment